پروانه اسکندری در مورد مرگ مصدق باد زوزه می کشید«که شیر پیر در زنجیر، چشم از جهان پر نیرنگ و فریب فروبست

14اسفند ۱۳۴۵ درگذشت دکتر محمد مصدق؛ باد زوزه می کشید«که شیر پیر در زنجیر، چشم از جهان پر نیرنگ و فریب فروبست.»
دکتر غلامحسین خان مصدق تلفنی پیرامون وصیت پیشوا با هویدا صحبت کرد و نتیجه این شد که اجازه دفن در گورستان شهدای سی ام تیر به رغم وصیت مصدق داده نشد و پس از مشورتی کوتاه،تصمیم به خاکسپاری در تبعید گاه گرفتند. جسم بی جان مصدق، آن راه گشا، آن دشمن شکن که هراس از شکوه خاطره اش نیز شاه را به لزره وا می داشت، به آمبولانس منتقل گردید. آمبولانس آژیر کشان وبا سرعتی سرسام آور می رفت و انگشت شمار یاران مصدق و نزدیکانش در خطی از اشک او را دنبال می کردند.
در ابر آلود غمناک آن صبح به سوی احمد آباد روان شدیم. گریه امانم نمی داد. با خود می اندیشیدم که چه روزها و چه شب ها آرزوی دیدار پیشوا در احمد آباد در دلم پرکشیده و اینک راهی احمد آباد، ولی چه تلخ و دردناک. جاده اتوبان و سپس جاده قزوین. در دوراهی آبیک وارد جاده خاکی شدیم. من در ذهنم احمد آباد را بارها تصویر کرده بودم و عجیب که آن تصویر چقدر با واقعیت نزدیک بود. جاده ای خاکی، ریل راه آهن و دشت زیر گندم. آبی که خروشان از چاهی بدر می آمد و از بلندی فرو می ریخت و سرانجام در بزرگ رنگ و رو رفته قلعه احمد آباد...پس از رسیدن آمبولانس، روستاییان احمد آباد از هر سو دوان دوان به قلعه آمدند. پیرمردی که کلاه نمدی بر سر و چهره ای مهربان داشت، گریه کنان آمد و گوشه دیوار نشست و در تمام مدت آیه هایی از قرآن قرائت کرد. چنان صمیمی می خواند که غلط ادا کردن زیر و بم کلمات را از یاد می بردی. پشت اتاقک چوبی سبز رنگ متحرکی که روی جوی آب قرار داشت و می گفتند مصدق روزهایی که باد تند می وزید در آن می نشست، پرده ی سفیدی کشیدند تا مقدمات غسل فراهم گردد.
یاران روزهای تنهایی پیشوا، روستاییان صمیمی و مهربان احمد آباد با چشمانی سرخ از گریستن در جنب و جوش بودند. وقتی همه چیز آماده شد، دستهای دکتر سحابی که تازه از زندان آزاد شده بود آخرین شستشوی بدن مصدق را انجام داد. در آن غربت نیمروز، باد زوزه کشان به هر سو می دوید تا مگر به رغم کوشش وحشتناک دستگاه سانسور، فاجعه را همه جا فریاد کند و صلا در دهد که شیر پیر در زنجیر، چشم از جهان پر نیرنگ و فریب فرو بست. ظهر هنگام، بچه های مدرسه نیز به این گروه سوگوار پیوستند و آن «همیشه پدر» را میان اشکهای کودکانه طلب کردند. پسرکی نگران لباس عیدی بود که هر سال "بابا" برای آنها تهیه می کرد و دخترکی مهربانی های او سر داده بود و می پرسید که جای خالی او را چه کسی پر خواهد کرد. آن روزها مصدق کنار پله ها می نشست و بچه ها را به آب نباتی که در جیب داشت، مهمان می کرد...آه که یاد آن روزها چه تلخ و پر اندوه بر سینه می نشیند. زنی زاری کنان می گفت:«نگو آدمی مرده که عالمی مرده». و زن دیگری که چهره گندمگون لاغرش را سیل اشک پوشانده بود، ناله می کرد که«دیگر از دست و پای این زندانی زنجیر ها را باز کنید». با دستهای مهندس حسیبی که چهره اش یادآور مبارزه های ملی شدن صنعت نفت است و نگاه مهربانش گویای ایمان بی پایانش و داریوش فروهر رهروی راستین و وفا دار راه مصدق که او هم به تازگی از زندان آزاد شده بود و با کمک بچه های ده که خاک می بردند و سنگ می آوردند، مزار مصدق کنده و آماده شد. محمد علی کشاورز صدر بر خلاف همیشه ساکت بود وبه پهنای صورت اشک می ریخت. کی - استوان نویسنده ی کتاب موازنه ی منفی که خدا رحمتش کند و دکتر صدیقی که در آخرین لحظات افسرده و غمین با حلقه بزرگی از گل رسید.
نشریه جبهه ملی، پروانه فروهر، اسفند ۱۳۵۷

ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ

ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺧﺸﻢ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﯼ ﻫﺎ . ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ : ﺷﻮﺭﻭﯼ ﻗﺒﻠﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﻣﺎﺳﺖ ﻭﺍﺯﮔﻔﺘﻦ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﻫﻢ ﻋﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ !
--------------
ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ‏( ۱۱ ﺁﺫﺭ ۱۳۲۳ ‏) ﮐﻪ ﺭﺍﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﯾﺎ ﻫﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻣﯽ ﺑﺴﺖ ﺧﺸﻢ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺨﺖ .
ﺳﯿﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ، ﻣﺪﯾﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺁﮊﯾﺮ، ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻃﺮﺡ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻓﺮﻗﻪ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺕ ﻭ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﺩﯾﺪ، ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺣﻤﻠﻪ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻧﻮﺷﺖ : ‏« ... ﺷﻤﺎ، ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﺍﻣﻼﮎ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﯾﯽ ﺧﻮﺩ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﺖ ﻋﻼﻗﻪ ﺩﺍﺭﯾﺪ . ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﻼﮐﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﯿﺪ . ﺍﻏﻠﺐ ﻟﻮﺍﯾﺢ ﺗﻘﺪﯾﻤﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﻭﯼ ﺣﻔﻆ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﻠﺖ ﻣﯽ ﺗﺮﺳﯿﺪ . ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﯽ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﯿﻤﻨﺎﮎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﯿﺪ . ﺷﻤﺎ ﺍﮔﺮ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻠﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﻫﺴﺘﯿﺪ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﯿﺪ ﻓﺪﺍﮐﺎﺭﯼ ﮐﻨﯿﺪ، ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﯿﺪ، ﺍﯾﻦ ﮔﻮﯼ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺪﺍﻥ، ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﻣﻀﺮ ﺩﺍﺭﺳﯽ ﺭﺍ ﻟﻐﻮ ﮐﻨﯿﺪ ‏[ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ۶ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۲۹ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺮﺩ ‏] ... ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﯿﺪ ﺍﯾﻦ ﺷﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ . ‏»
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺣﻤﻼﺕ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻣﺎﻧﺪ . ﻭ ﺩﺭﺟﻠﺴﻪ ۲۸ ﺁﺫﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ : ‏« ... ﻫﺮ ﮐﺲ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ، ﺍﺯ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻄﺎﺏ ﺍﺳﺖ . ﯾﮏ ﻭﻗﺖ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯼ ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺩﺷﻨﺎﻡ ﻣﯽ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯼ ﭼﭗ، ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺍ ﺗﺤﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ . ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﯼ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻡ، ﺍﻭﻟﯽ ﻫﺎ ﺳﺎﮐﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﻣﯽ ﻫﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ . ﻣﻦ ﺭﻭﺯ ﯾﺎﺯﺩﻫﻢ ﺁﺫﺭ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻡ، ﻣﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﭼﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻡ؟ ﻣﮕﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﯾﺎ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﺬﺍﺑﻢ ! ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺣﺮﻑ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻡ، ﺍﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ " ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺧﻼﻑ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ." ﻣﻦ ﺍﺯ ‏« ﺁﮊﺍﻧﺲ ﺗﺎﺱ ‏» ﮔﻠﻪ ﻧﺪﺍﺭﻡ، ﺑﺪﯾﻬﯽ ﺍﺳﺖ ﻣﺨﺒﺮﯾﻨﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﭘﻮﻝ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ . ﻣﻦ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺟﺮﺍﯾﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪﻭ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺟﺮﺍﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺮﺍﻣﯽ ﻣﺨﻠﻮﻁ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺳﻮﺍﻝ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻭﻗﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ؟ ... ﻣﻦ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺭﺍ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻡ ﮐﻪ ﻃﺮﺣﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﺪ ﻫﻢ ﺭﺍﻩ ﻣﺬﺍﮐﺮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻧﺘﻔﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ ... ﻣﻦ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻤﺮ، ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﻡ، ﻣﻦ ﻫﯿﭻ ﻭﻗﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻡ . ﭼﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﯾﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺑﮑﺸﻢ؟ ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺍﻫﻞ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﻧﺒﻮﺩﻡ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﺟﺪﺍﻝ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻨﮕﯿﺪﻡ؛ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻡ . ﺁﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻼﮐﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺍﻣﻼﮐﯽ ﮐﻪ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻣﻦ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﺭﺳﯿﺪﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﻠﺐ ﻧﻔﻊ ، ﺁﻧﺠﺎ ﺯﺍﺭﻉ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻡ . ﻣﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﺁﻧﺠﺎ ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺧﺎﺩﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﯿﭽﺎﺭﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻡ .... ﺁﻗﺎﯼ ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ ! ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺭﮊﯾﻢ ‏[ ﺷﻮﺭﻭﯼ ‏] ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﯽ ﺍﺳﺖ . ﺍﮔﺮ ﺩﻧﯿﺎ ﻫﻤﮕﯽ ﻭﻃﻦ ﺍﺳﺖ، ﭘﺲ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﻫﺎ ﻭ ﺁﺩﻡ ﮐﺸﯽ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﭼﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﻭﻃﻨﯽ ﺩﺍﺭﺩ، ﭘﺲ ﭼﺮﺍﻏﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ . ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﯿﻠﺴﭙﻮ، ﺑﺮﺍﯼ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺯﺍﺭﻋﯿﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺎﻥ ﺧﺎﻟﯽ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ... ﻣﻦ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺮﺍﻣﯽ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﻧﻤﯽ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺩﺍﺭ ﺯﺑﻮﻥ ﻭ ﺑﯿﭽﺎﺭﻩ ﺷﻮﺩ . ﺍﯾﺮﺍﺩ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺍﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ ... ﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺭﮊﯾﻢ ﺗﺤﺖ ﺍﻟﺤﻤﺎﯾﮕﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﯿﻢ؟ ﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻧﻔﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻠﻞ ﺩﯾﮕﺮ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﯾﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻟﯿﺎﻗﺖ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ .
ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ ﺑﺎﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺭ ﺳﻮﻡ ﺩﯼ ۱۳۲۳ ﻃﯽ ﺳﺮﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﯼ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺁﮊﯾﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺩﮐﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ٢٨ ﺁﺫﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ :

... ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺧﻮﺩ، ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻋﻠﻞ ﺑﺰﺭﮒ ﺁﻥ ﮐﺸﻤﮑﺶ ﺷﺪﯾﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ . ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ : ﻭﻗﺘﯽ ﺍﺯ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻡ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﮐﺮﺩ . ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮﻣﺼﺪﻕ، ﺭﯾﺸﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻨﺎﻗﺸﺎﺕ ﺯﯾﺮ ﺍﯾﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺳﺎﺩﻩ ﺷﻤﺎ ﺍﺳﺖ . ﭘﯿﺪﺍﯾﺶ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺷﺪﯾﺪ ﻣﺎﻣﻮﺭﯾﻦ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﻧﺠﺎﺕ ﻧﺪﺍﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺟﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ، ﺑﯿﺪﺍﺭ ﺷﺪ . ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﯿﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻭﮐﯿﻞ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﺸﻮﯾﺪ، ﻗﻄﻌﺎ ﺭﻭﯼ ﺍﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﻣﺮﺩﻡ ﺑﯽ ﻏﺮﺽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪﺍﮔﺮﺍﺗﺤﺎﺩ ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﻏﺎﺋﺐ ﺷﻮﺩ، ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻫﻮﺍﯼ ﺁﺯﺍﺩ ﻫﻢ ﺗﻨﻔﺲ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ . ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺷﻤﺎﺭﯼ ﺷﻤﺎﻝ ﺭﺍ ﻗﺒﻠﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﺧﻮﺩﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﺯﮔ

دکتر محمد مصدق, [۱۸.۱۲.۱۶ ۰۸:۳۷]
ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﺧﺸﻢ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﯼ ﻫﺎ . ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ : ﺷﻮﺭﻭﯼ ﻗﺒﻠﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﻣﺎﺳﺖ ﻭﺍﺯﮔﻔﺘﻦ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﻫﻢ ﻋﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ !
--------------
ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ‏( ۱۱ ﺁﺫﺭ ۱۳۲۳ ‏) ﮐﻪ ﺭﺍﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﯾﺎ ﻫﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻣﯽ ﺑﺴﺖ ﺧﺸﻢ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺨﺖ .
ﺳﯿﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ، ﻣﺪﯾﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺁﮊﯾﺮ، ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻃﺮﺡ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻓﺮﻗﻪ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺕ ﻭ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﺩﯾﺪ، ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺣﻤﻠﻪ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻧﻮﺷﺖ : ‏« ... ﺷﻤﺎ، ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﺍﻣﻼﮎ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﯾﯽ ﺧﻮﺩ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﺖ ﻋﻼﻗﻪ ﺩﺍﺭﯾﺪ . ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﻼﮐﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﯿﺪ . ﺍﻏﻠﺐ ﻟﻮﺍﯾﺢ ﺗﻘﺪﯾﻤﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﻭﯼ ﺣﻔﻆ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺎﻟﮑﯿﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﻠﺖ ﻣﯽ ﺗﺮﺳﯿﺪ . ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﯽ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺑﯿﻤﻨﺎﮎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﯿﺪ . ﺷﻤﺎ ﺍﮔﺮ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻠﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﻫﺴﺘﯿﺪ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﯿﺪ ﻓﺪﺍﮐﺎﺭﯼ ﮐﻨﯿﺪ، ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﯿﺪ، ﺍﯾﻦ ﮔﻮﯼ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺪﺍﻥ، ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﻣﻀﺮ ﺩﺍﺭﺳﯽ ﺭﺍ ﻟﻐﻮ ﮐﻨﯿﺪ ‏[ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ۶ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۲۹ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺮﺩ ‏] ... ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﯿﺪ ﺍﯾﻦ ﺷﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ . ‏»
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺣﻤﻼﺕ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻣﺎﻧﺪ . ﻭ ﺩﺭﺟﻠﺴﻪ ۲۸ ﺁﺫﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ : ‏« ... ﻫﺮ ﮐﺲ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ، ﺍﺯ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻄﺎﺏ ﺍﺳﺖ . ﯾﮏ ﻭﻗﺖ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯼ ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺩﺷﻨﺎﻡ ﻣﯽ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯼ ﭼﭗ، ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺍ ﺗﺤﺴﯿﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ . ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﯼ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻡ، ﺍﻭﻟﯽ ﻫﺎ ﺳﺎﮐﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﻣﯽ ﻫﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ . ﻣﻦ ﺭﻭﺯ ﯾﺎﺯﺩﻫﻢ ﺁﺫﺭ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻡ، ﻣﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﭼﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻡ؟ ﻣﮕﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﯾﺎ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﺬﺍﺑﻢ ! ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺣﺮﻑ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻡ، ﺍﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ " ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺧﻼﻑ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ." ﻣﻦ ﺍﺯ ‏« ﺁﮊﺍﻧﺲ ﺗﺎﺱ ‏» ﮔﻠﻪ ﻧﺪﺍﺭﻡ، ﺑﺪﯾﻬﯽ ﺍﺳﺖ ﻣﺨﺒﺮﯾﻨﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﭘﻮﻝ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ، ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺧﺒﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ . ﻣﻦ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺟﺮﺍﯾﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪﻭ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺟﺮﺍﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺮﺍﻣﯽ ﻣﺨﻠﻮﻁ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺳﻮﺍﻝ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻭﻗﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ؟ ... ﻣﻦ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺭﺍ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻡ ﮐﻪ ﻃﺮﺣﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﺪ ﻫﻢ ﺭﺍﻩ ﻣﺬﺍﮐﺮﺍﺕ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻧﺘﻔﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ ... ﻣﻦ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻤﺮ، ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﻡ، ﻣﻦ ﻫﯿﭻ ﻭﻗﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻡ . ﭼﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﯾﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺑﮑﺸﻢ؟ ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺍﻫﻞ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﻧﺒﻮﺩﻡ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﯼ ﺟﺪﺍﻝ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻨﮕﯿﺪﻡ؛ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻡ . ﺁﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻼﮐﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺍﻣﻼﮐﯽ ﮐﻪ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻣﻦ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﺭﺳﯿﺪﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﻠﺐ ﻧﻔﻊ ، ﺁﻧﺠﺎ ﺯﺍﺭﻉ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻡ . ﻣﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﺁﻧﺠﺎ ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺧﺎﺩﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﯿﭽﺎﺭﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻡ .... ﺁﻗﺎﯼ ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ ! ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺭﮊﯾﻢ ‏[ ﺷﻮﺭﻭﯼ ‏] ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﯽ ﺍﺳﺖ . ﺍﮔﺮ ﺩﻧﯿﺎ ﻫﻤﮕﯽ ﻭﻃﻦ ﺍﺳﺖ، ﭘﺲ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﻫﺎ ﻭ ﺁﺩﻡ ﮐﺸﯽ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﭼﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﻭﻃﻨﯽ ﺩﺍﺭﺩ، ﭘﺲ ﭼﺮﺍﻏﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ . ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﯿﻠﺴﭙﻮ، ﺑﺮﺍﯼ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺯﺍﺭﻋﯿﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺎﻥ ﺧﺎﻟﯽ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ... ﻣﻦ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺮﺍﻣﯽ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﻧﻤﯽ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺩﺍﺭ ﺯﺑﻮﻥ ﻭ ﺑﯿﭽﺎﺭﻩ ﺷﻮﺩ . ﺍﯾﺮﺍﺩ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺍﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ ... ﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺭﮊﯾﻢ ﺗﺤﺖ ﺍﻟﺤﻤﺎﯾﮕﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﯿﻢ؟ ﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻧﻔﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻠﻞ ﺩﯾﮕﺮ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﯾﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﯿﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻟﯿﺎﻗﺖ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ .
ﭘﯿﺸﻪ ﻭﺭﯼ ﺑﺎﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺭ ﺳﻮﻡ ﺩﯼ ۱۳۲۳ ﻃﯽ ﺳﺮﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﯼ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺁﮊﯾﺮ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺩﮐﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ٢٨ ﺁﺫﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ :
... ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺧﻮﺩ، ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻋﻠﻞ ﺑﺰﺭﮒ ﺁﻥ ﮐﺸﻤﮑﺶ ﺷﺪﯾﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ . ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ : ﻭﻗﺘﯽ ﺍﺯ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﺒﻌﯿﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻡ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﮐﺮﺩ . ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮﻣﺼﺪﻕ، ﺭﯾﺸﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻨﺎﻗﺸﺎﺕ ﺯﯾﺮ ﺍﯾﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺳﺎﺩﻩ ﺷﻤﺎ ﺍﺳﺖ . ﭘﯿﺪﺍﯾﺶ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺷﺪﯾﺪ ﻣﺎﻣﻮﺭﯾﻦ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﻧﺠﺎﺕ ﻧﺪﺍﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﻠﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺟﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ، ﺑﯿﺪﺍﺭ ﺷﺪ . ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﯿﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻭﮐﯿﻞ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﺸﻮﯾﺪ، ﻗﻄﻌﺎ ﺭﻭﯼ ﺍﯾﻦ ﭘﺎﯾﻪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﻣﺮﺩﻡ ﺑﯽ ﻏﺮﺽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪﺍﮔﺮﺍﺗﺤﺎﺩ ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﻏﺎﺋﺐ ﺷﻮﺩ، ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻫﻮﺍﯼ ﺁﺯﺍﺩ ﻫﻢ ﺗﻨﻔﺲ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ . ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﯽ ﺷﻤﺎﺭﯼ ﺷﻤﺎﻝ ﺭﺍ ﻗﺒﻠﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﺧﻮﺩﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯﮔفتن ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﻫﻢ ﻋﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ . ﺍﻣﺮﻭﺯ، ﺍﮔﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺟﻤﺎﻫﯿﺮ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﻫﻤﻪ ﻣﺎﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﺷﺪ . ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺍﮔﺮ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﺨﺶ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﭼﻪ ﮔﻨﺎﻩ ﻋﻈﯿﻤﯽ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟
ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺷﻤﺎ ﺳﺮ ﯾﮏ ﺩﻭ ﺭﺍﻫﯽ ﺑﺰﺭﮒ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﯾﺪ . ﺭﺍﻩ ﺳﻮﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ . ﯾﺎ ﺑﺎ ﻣﻠﺖ، ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ، ﺑﺎ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﯾﺨﻮﺍﻫﺎﻥ ﺑﺎﺷﯿﺪ ... ﯾﺎ ﺑﺎ ﻣﺮﺗﺠﻌﯿﻦ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺁﺯﺍﺩﯼ .
ﻓﻮﻻﺩ ﻗﻠﺐ، ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺍﺳﻼﻣﯿﻪ، ﺹ۱۵۴ - ۱۶۰
ﻣﺼﺪﻕ؛ ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻭ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ - ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﻧﺠﺎﺗﯽ - ﺟﻠﺪ ﻧﺨﺴﺖ،ﺹ ۵۷،۶۵ ، ۶۶، ۶۹،۷۰ ﻭ ۷۱

ﻭﺍﭘﺴﯿﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ پیشوای راستین ملی شدن صنعت نفت ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻓﺮﻣﺎﯾﺸﯽ، ۲۸ ﺁﺫﺭ ۱۳۳۲ و توصیه ایشان به میهن پرستان

ﻭﺍﭘﺴﯿﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ پیشوای راستین ملی شدن صنعت نفت ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻓﺮﻣﺎﯾﺸﯽ، ۲۸ ﺁﺫﺭ ۱۳۳۲ و توصیه ایشان به میهن پرستان
-------------------------------------
ﺁﺭﯼ، ﺗﻨﻬﺎ ﮔﻨﺎﻩ ﻣﻦ ﻭ ﮔﻨﺎﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻠﯽ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺑﺴﺎﻁ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﻔﻮﺫ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﻋﻈﯿﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﺮﭼﯿﺪﻩ ﺍﻡ ﻭ ﭘﻨﺠﻪ ﺩﺭ ﭘﻨﺠﻪ ﯼ ﻣﺨﻮﻑ ﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﯼ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﯼ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺳﯽ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺩﺭ ﺍﻓﮑﻨﺪﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﺭﻓﺘﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻋﺮﺽ ﻭ ﻣﺎﻟﻢ ! ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺮﺍ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺖ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺯﺍﺩﻩ ﯼ ﺍﯾﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﺴﺎﻁ ﺍﯾﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻭﺣﺸﺖ ﺍﻧﮕﯿﺰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻮﺭﺩﻡ . ﻣﻦ ﻃﯽ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻓﺸﺎﺭ ﻭ ﻧﺎﻣﻼﯾﻤﺎﺕ، ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻭ ﺗﻀﯿﯿﻘﺎﺕ ﺍﺯ ﻋﻠﺖ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﻭ ﺍﺻﻠﯽ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﯾﯽ ﺧﻮﺩ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﻢ ﮐﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎﯾﻪ ﯼ ﻋﺒﺮﺕ ﻣﺮﺩﺍﻧﯽ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﺗﯿﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺧﺎﻭﺭﻣﯿﺎﻧﻪ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﮔﺴﺴﺘﻦ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻭ ﺑﺮﺩﮔﯽ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺑﺮﺁﯾﻨﺪ ...
ﺣﯿﺎﺕ ﻭ ﻋﺮﺽ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻭ ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﻣﻦ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺣﯿﺎﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯﯼ ﻣﯿﻠﯿﻮﻥﻫﺎ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻭ ﻧﺴﻞﻫﺎﯼ ﻣﺘﻮﺍﻟﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﻠﺖ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮﯾﻦ ﺍﺭﺯﺷﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﯾﻢ ﭘﯿﺶ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ ﻫﯿﭻ ﺗﺄﺳﻒ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﯾﻘﯿﻦ ﺩﺍﺭﻡ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺳﺮﺣﺪ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻡ . ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﺲ ﻭ ﻋﯿﺎﻥ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﻬﺎﻝ ﺑﺮﻭﻣﻨﺪ ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺸﻘﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﮔﺮﯾﺒﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﯿﺪ . ﻋﻤﺮ ﻣﻦ ﻭ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺲ ﭼﻨﺪ ﺻﺒﺎﺣﯽ ﺩﯾﺮ ﻭ ﯾﺎ ﺯﻭﺩ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻣﯽﺭﺳﺪ . ﻭﻟﯽ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ ﺣﯿﺎﺕ ﻭ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯﯼ ﯾﮏ ﻣﻠﺖ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻭ ﺳﺘﻤﺪﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ … ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﮐﺎﺭ ﻭ ﻃﺮﺯ ﺗﻌﻘﯿﺐ ﻭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺩﺍﺩﺭﺳﯽ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻣﺮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺧﯿﺮ ﺑﮑﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻡ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﺟﺰ ﺍﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﺎ ﻫﻢﻭﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﯾﺰ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﻢ، ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺷﯿﺪ ﻭ ﻋﺰﯾﺰ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺮﺩ ﻭ ﺯﻥ ﺗﻮﺩﯾﻊ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻭ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﭘﺮﺍﻓﺘﺨﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﻗﺪﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻫﯿﭻ ﺣﺎﺩﺛﻪﺍﯼ ﻧﻬﺮﺍﺳﻨﺪ و ﯾﻘﯿﻦ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺪﺍ ﯾﺎﺭ ﻭ ﻣﺪﺩﮐﺎﺭ ﺁﻥﻫﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ . ‏»
ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﻣﺤﮑﻤﻪ ﻧﻈﺎﻣﯽ - ﺟﻠﯿﻞ ﺑﺰﺭﮔﻤﻬﺮ - ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ - ﺹ ۷۷۸ - ۷۷۹

مصدق نماد اخلاق و آزادگی و انسانیت ﺍﺯ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺯﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪﺵ ﻣﯽﺁﻣﺪ

مصدق نماد اخلاق و آزادگی و انسانیت ﺍﺯ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺯﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪﺵ ﻣﯽﺁﻣﺪ . ﺍﺻﻼ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺑﻮﺩ
-----------------------------------
ﻧﺼﺮﺕﺍﻟﻠﻪ ﺧﺎﺯﻧﯽ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : ‏« ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺕ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﻭ ﺷﺨﺼﯽ ﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ . ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺽ ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﺸﺮﻭﺏ ﻣﯽﺧﻮﺭﻡ ﻣﺤﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﻣﺮﺍ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﺩ . ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺽ ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﮑﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﯾﺎﮎ ﻣﯽﺯﻧﻢ ﻣﺤﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﻣﺮﺍ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﺪ . ﯾﮏ ﺑﺎﺭ ﻓﻬﻤﯿﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﺯﻥ ﺟﻮﺍﻧﯽ ﺭﺍ ﺻﯿﻐﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺷﺐ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻝ ﺍﻭ ﻣﯽﺭﻭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻥ ﺍﻭﻟﺶ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻫﺴﺘﻢ .
ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ : ﺁﻗﺎﯼ ﺧﺎﺯﻧﯽ ﻣﻦ ﺩﺭﻭﻍ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﯿﭻﮐﺲ ﻧﻤﯽﺑﺨﺸﻢ . ﺍﯾﻦ ﺩﺭﻭﻍ ﮔﻔﺘﻪ، ﺛﺎﻧﯿﺎ ﻫﻮﺱ ﺯﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﮐﺮﺩﻩ، ﺍﯾﻦ ﺯﻥ ﺟﻮﺍﻧﯽ ﻭ ﻋﻤﺮﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ، ﺑﺎ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽﺍﺵ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻩ ﺣﺎﻻ ﺍﻭ ﺭﻓﺘﻪ ﺯﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ؟ ﺍﺯ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺯﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪﺵ ﻣﯽﺁﻣﺪ . ﺍﺻﻼ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺑﻮﺩ . ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺷﺪﯾﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ . ﮔﻔﺖ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺑﺪﻩ ﮐﻪ ﺣﻘﻮﻗﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﺪﻫﻨﺪ . ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺍﻭﻟﺶ ﺑﺪﻫﻨﺪ . ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺣﻘﻮﻗﯽﺍﺵ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺣﻘﻮﻕ ﺁﻥ ﺷﺨﺺ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻥ ﺍﻭﻟﺶ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ.

ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻋﻼﻡ کوتاه کردن دست ﺭﻭﺱﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﯿﻼﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ

ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻋﻼﻡ کوتاه کردن دست ﺭﻭﺱﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﯿﻼﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
----------------------------
ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﯾﺮ ﻭﻗﺖ ۲۴ ﮊﺍﻧﻮﯾﻪ ۱۹۵۳ ‏( ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۳۱ ‏) ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺍﺯ ﭘﻨﺞ ﺭﻭﺯ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺭ ﺷﯿﻼﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺳﻤﺘﯽ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺧﻠﻊ ﯾﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ . ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺷﯿﻼﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ۷۷ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ‏( ﺳﺎﻝ ۱۸۷۶ ﻣﯿﻼﺩﯼ ‏) ﺑﻪ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ . ﻣﯿﺮﺯﺍ ﺣﺴﯿﻦ ﺧﺎﻥ ﺳﭙﻬﺴﺎﻻﺭ ‏[ ﺭﺋﺲ ﺍﻟﻮﺯﺭﺍﺀ ﻭﻗﺖ ‏] ﺩﺭﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺑﻬﺮﻩ ﺩﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺭﻭﺱ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﺳﺘﭙﺎﻥ ﻟﯿﺎﻧﺎﺯﻭﻑ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ . ﻋﯿﻦ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۰۶ ﺑﻪ ﺍﺯﺍﺀ ﺩﺭﺁﻣﺪﯼ ﺑﺮﺍﺑﺮ ۴۶۰ ﻫﺰﺍﺭ ﻓﺮﺍﻧﮏ ﻃﻼ ﺗﻤﺪﯾﺪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ . ﺍﻭﺍﯾﻞ ﺳﺎﻝ ۱۹۲۷ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﻟﻐﻮ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﺭّﺍﺙ ﻟﯿﺎﻧﺎﺯﻭﻑ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺍﺩﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻗﻀﺎﺕ ﻭﻃﻦ ﺣُﮑﻢ ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﻟﯿﺎﻧﺎﺯﻭﻓﻬﺎ ﺩﺍﺩﻧﺪ ! ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺍﺛﻨﺎﺀ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﮐﻪ ﺍﻣﻼﮎ ﻭ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﻫﺎﯼ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﺭﺍ ﻣﻠﯽ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻋﻤﻼ ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﻟﯿﺎﻧﺎﺯﻭﻓﻬﺎ ﺷﺪ ﻭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ‏( ﺳﺎﻝ ۱۹۲۷ ‏) ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ﻟﯿﺎﻧﺎﺯﻭﻓﻬﺎ ﻭ ﻃﺮﻑ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺎ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﻪ ۲۵ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﺷﯿﻼﺕ ﺭﺍ ﻣﻠﯽ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺷﻮﺭﻭﯼ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺎﻫﯿﮕﯿﺮﯼ ﺩﺭ ﺁﺑﻬﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﮐﺮﺩ .
ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺩﮐﺘﺮ ﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﮐﯿﻬﺎﻧﯽ ﺯﺍﺩ